آشنایی وتشریح برخی از مفاهیم مهم اجتماعی با توجه به کتب درسی متو

۱-رانت 2-پولشویی 3-جهانی شدن 4-فمینیسم

5-الیتیسم 6-الیگارشی

*****************************************

1-رانت خواری به معنای بهره مندی از هرنوع رفاه زیادی است که به قیمت کاهش رفاه دیگرافراد جامعه بدست می آید. بهرهمندی از رانت نمیتواند توسط هر فرد یاگروهی باشد بلکه عده ای خاص که با سرچشمه های ثروت وقدرت آشنایی وارتباط دارندوموجب تراکم ثروت در دست بخشی از مردم جامعه خواهد شد که منجر به فاصله های طبقاتی عظیم میشود

2-پولشویی: عبارت ازفعالیتهای غیرقانونی که در اثر آن عواید ودرآمدهای ناشی از اعمال خلاف قانون مشروعیت قانونی پیدا

  میکند.یعنی پولهای کثیف ناسی از اعمال خلاف و غیرقانونی به پولهای تمیز تبدیل گردیده ودر بدنه اقتصاد جامعه وارد میشود.دولتها بدلایل -رشدفعالیتهای زیرزمینی-اثرات منفی آن

در توزیع درآمددرسطح جامعه-کاهش تقاضای پول درجامعه بعلت رشد پولشویی-ونهایت فراروتاراج سرمایه به خارج کشور"با پولشویی مبارزه میکنند .همچنین عوارض منفی دیگرآن عبارتند از:آلوده شدن وبی ثباتی بازارهای مالی کشور -کاهش کنترل دولت بر سیاستهای اقتصادی-بی اعتمادی مردم به دولت وحکومت-ودرآخرکاهش درآمدهای دولت ونفوذ آلودگی وفساد درساختار حکومت

مراحل پولشویی برای رد گم کردن وانجام آن:1-جای گزاری یعنی قطع هر گونه ارتباط مستقیم بین پول وجرمی که پول ازآن منشا گرفته و تولید شده است.2-لایه گزاری یعنی مخفی کردن ردپول برای جلوگیری

از کشف آن.3-در هم آمیزی یعنی باز گرداندن پول به مجرم بصورتی که منشا آن قابل ردیابی نباشد وسالم وپاک بنظر آید

***************************************************

3-جهانی شدن:(Globalization)

این یک پدیده کم وبیش جدید است که زمان وخواستگاه تاریخی آن از

نیمه دوم قرن بیستم دربلوک غرب ریشه گرفته است.

در زبان انگلیسی جهانی شدن حاکی ازهمکاری های اقنصادی در حال رشدهمه کشورهای جهان ازطریق افزایش حجم مبادلات کالا و خدمات وتنوع آن وهمچنین جریان سرمایه های بین المللی وسهولت دردسترسی به آن درتمام مناطق دنیاست.(تعریف ارائه شده توسط صندوق بین المللی پول)

روند جهانی شدن به سهولت نقل وانتقال اطلاعات وتولیدات بین کشورها درسطح جهانی عنایت داشته واین امرنیز براساس از بین رفتن مرزها وافزایش میاتگین همگرایی بین جوامع وموسسه ها استوار است.بنابراین جهانی شدن بر ارتباط ویکی شدن وشایددرآینده به صورت ادغام کشورهای جهان بدون مرزودرنتیجه ازبین رفتن اندیشه مکان وزبان متبلور شود.

همه پدیده های سیاسی-مالی-انرزی-وبانکی مانند سازمان ملل متحد

اتحادیه پولی کشورهای اروپایی-سازمان اوپک وبانک جهانی درپروسه جهانی سازی نقش داشته اند

جهانی شدن بطورعمده از مفهوم اقتصادی برخورداراست واین وجه آن بر دیگر زمینه های سیاسی فرهنگی و علمی آن پیشی گرفته است.جهانی شدن اقتصاد یعنی تبدیل جهان به جهانی بدون مرزهای اقتصاذی ونظامهای اقتصادی در حال ادغام را نوید میدهد.امروزه جهانی شذن نتیجه شبکه ای ازتوافق وفعالیتهای تولیدی ومالی میان شرکتهای چند ملیتی وفراملیتی است بطوری که در ربع قرن آخر قرن بیستم تعداد این شرکتها از 7000موسسه به حدود38000موسسه بزرگ با 250000شرکت وابسته رسیده است که الگوهای مصرف وشیوه زندگی یکسانی را دربرابر جهان اشاعه میدهند بطوریکه بسیاری از اقتصادهاوفرهنگهای ملی دراتاقهای هیئت مدیره شرکتهای فراملیتی تعیین تکلیف میشود.

نظریات مختلف اندیشمندان جهان در باره مفهوم جهانی شدن:

1-هابرماس:کاهش تصمیم گیری وخودگردانی دولت ملی دراجرای جوهر دموکراسی.

2-گیدنز:مجموعه ای ازتبادلات در حوزه زندگی"عواطف وروابط انسانها با یکدیگر

3-کاستلز:سر برآوردن گونه ای جامعه شبکه ای درادامه حرکت سرمایه داری

4-گورباچف:شیوه غالب افزایش ثروت

5-پل سوئیزی:تداوم حرکت سرمایه داری6- جوزف استیگلیتز:تخفیف و

کم کردن احساس انزوا در کشورهای در حال توسعه با دراختیار گذاشتن دانش و سرمایه کشورهای مرکزی

7-فوکویاما:جهانی شدن همان آمریکایی شدن است اما امریکای دارای فرهنگ دهه های 50و60 قرن بیستم

مهم ترین مظاهر جهانی شدن از نظر دکتر عبدالله الحمادی :

1-تمرکز سرمایه داری" تولید"دانش فنی واموراجتماعی

2-احیای جامعه مدنی و حرکت در جهت رشد بهواسطه دانش فنی و

امور اجتماعی

3-تجدید ساختارتشکیلاتی حکومتی وبنیانهای جامعه مدنی از قبیل اتحادیه ها وسندیکاهای حرفه ای

*******

آنتونی گیدنز میگوید جهانی شدن ممکن است سکوی پرتاب باشد اما میتواندبه سقوط هم بینجامد یاموجب خلق فشارهای جدید برای استقلال محلی و منطقه ای گردد

-----------------------------

پی نوشت ها :جهانی سازی و مسائل آن.جوزف استیگلیتز--افسانه توسعه.ترجمهدکتر محمود عبدالله زاده -روزنامه ایران 24شهریور1381شماره2243و1905درشهریور1380

۵-الیتیسم:(Elitism)

نخبه گرایی یا سرآمدباوری در دانشنامه سیاسی چنین تعریف شده است:باور به اینکه درهرجامعه یاگروه اجتماعی اقتصادی سیاسی فرهنگی وامثال آن (کس یا کسانی به سبب توانمندی های شخصیتشان برتر از دیگران اند وحق آنهاست که از امتیازهای پیشوایی ورهبری برخوردارباشند وبا دموکراسی مخالف است

مهمترین نظریه پردازان این مکتب:

ویلفردو پاره تو _گائتانو موسکا -روبرتو میشلز-ام فیلسوفی که بر تمام این نظریه پردازان تقدم زمانی دارد (نیکولو ماکیاولی )است که میگوید مردم نمی توانند خیر خود را تشخیص دهندوموجبات تباهی خود را فراهم میکنند .وتنها راه نجات از هرج ومرج داخلی ایتالیای زمان خودش را قدرت فائقه ونیرومندی میدانست که توسط گروهی از نخبگان وافراد برتر راهبری گردد.

موسکا:

میگوید در همه جوامع از جوامعی که بسیار کم توسعه پیدا کرده اندوتازه به سپیده دم تمدن رسیده اند تاپیشرفته ترین جوامع دو طبقه از مردم به چشم میخورند:طبقه ای که حکومت میکنند وطبقه ای که تحت سلطه هستند.

ویلفردو پاره تو :

توده های مردم بیشتر بر اساس احساسات خو عمل میکنند در مقابل (الیت ها )بیشتر براساس حسابگری منافع خود به صورتی عقلانی تر می اندیشند و عمل میکنند.

این نظریه پردازان تا حدزیادی ضد دموکراتیک بوده والیتیسم ها میانه خوبی با دموکراسی ندارند.(خداوندان اندیشه سیاسی -و.ت.جونز ترجمه علی رامین -تهران 1380-جامعه وسیاست -مایکل راش-ترجمه منوچهر صبوری