کنگاورآناهید- آموزشی فرهنگی اجتماعی سیاسی اقتصادی
تعلیم وتربیت راهبرد اصلی وزیربنایی کشور- گروه علوم اجتماعی متوسطه کنگاورکنگاورآناهید- آموزشی فرهنگی اجتماعی سیاسی اقتصادی
تعلیم وتربیت راهبرد اصلی وزیربنایی کشور- گروه علوم اجتماعی متوسطه کنگاورنکات کلیدی واصلی جامعه شناسی2
فصل اول:
درس اول
- مفهوم "جهان" برای اشاره به مجموعه های بزرگ مانند جهان طبیعت به کار می رود.
- "جهان اجتماعی" به مجموعه پدیده هایی دلالت دارد که در محدوده زندگی اجتماعی انسان ها قرار دارند.
- معیار شناسایی پدیده های جهان اجتماعی عبارت است از هی چیزی که با زندگی اجتماعی انسان رابطه داشته باشد.
- موجوداتی که بیرون از جهان اجتماعی حضور دارند، به واسطه ی ارتباطی که با زندگی اجتماعی انسان پیدا می کنند، میی توانند در گستره جهان قرار گیرند.
درس دوم
- جهان اجتماعی مجموعه پدیده هایی است که در گستره ی زندگی اجتماعی انسان قرار می گیرند.
- نوع ارتباط و پیوندی را که بین پدیده های اجتماعی وجود دارد، ساختار اجتماعی می نامند.
- نظام اجتماعی به مجموعه پدیده های جهان اجتماعی از نظر ساختار و ارتباط آنها با یکدیگر گفته می شود.
- جهان اجتماعی مجموعه پدیده هایی است که مربوط به اجتماع است ولی نظام اجتماعی همان مجموعه پدیده ها را از جهت ساختار و ارتباطی که با هم دارند، مورد توجه قرار می دهد.
- هر نظام اجتماعی به بخش ها و اجزایی تقسیم می شود که به آنها خرده نظام می گویند.
- به نظام اجتماعی هنگامی که با خرده نظام های درونی آن ها در نظر گرفته شود، نظام اجتماعی کل می گویند.
- هر یک از خرده نظام های نظام اجتماعی کل، در صورتی که نقش مهم و تعیین کننده ای در نظام اجتماعی کل داشته باشند و یکی از نیازهای اساسی آن را برطرف کند، نهاد اجتماعی می گویند.
- نهادهای اجتماعی دارای یک ساختار درونی هستند و همه آنها در ساختار بزرگ تری نیز که مربوط به جامعه است، قرار دارند.
درس سوم
- جامعه در حکم کالبد و جسم فرهنگ است و فرهنگ مانند روح و جان جامعه است.
- جامعه، به گروهی از انسان ها گفته می شود که طی سالیان متمادی با یکدیگر زندگی می کنند.
- فرهنگ، مربوط به شیوه زندگی گروهی از انسان هاست که با یکدیگر زندگی می کنند.
- فرهنگ پدیده ای اکتسابی و آموختنی است (نه غریزی) و از راه آموزش از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود.
- فرهنگ عمومی به بخشی از فرهنگ گفته می شود که مردم یک جامعه در آن اشتراک دارند.
- خرده فرهنگ به بخش هایی از یک فرهنگ گفته می شود که مربوط به یک گروه، قشر، صنف و.. باشد.
- خرده فرهنگ های سازگار بال فرهنگ عمومی را خرد فرهنگ موافق گویند.
- در صورتی که عقاید، ارزش ها و هنجارهای یک خرده فرهنگ با ارزش ها، عقاید و هنجارهای فرهنگ عمومی مغایرت داشته باشد، این خرده فرهنگ را ضد فرهنگ می نامند.
- نهاد فرهنگی، نهادی است که از طریق آموزش و تربیت به فعالیت های فرهنگی می پردازد.
درس چهارم
- فرهنگ واقعی بخشی از فرهنگ است که مردم به آن عمل می کنند.
- فرهنگ آرمانی بخشی از فرهنگ است که مردم یک جامعه از آن جانبداری می کنند و رعایت آن را لازم می دانند، اما در عمل ممکن است آن را نادیده بگیرند
- بخش هایی از فرهنگ که از نظر علمی قابل دفاع نباشد و براساس خرافات شکل گرفته باشد، باطل و بخش هایی که از نظر علمی صحیحی و براساس فطرت انسان باشد، حق است.
- آرمانی بودن یک عقیده ، ارزش و هنجار و.. براساس نوع نگاه و رفتار جوامع مختلف تعیین می شود.
- حق یا باطل بودن عقاید و ارزش ها براساس آگاهی و جهل، علاقه یا بی توجهی مردم جوامع نسبت به آنها تعیین نمی شود.
- جامعه ای که از فرهنگ حق برخوردار باشد، مدینه فاضله می گویند.
فصل دوم
درس پنجم
- به ویژگی های هویتی که انسان ها در پیدایش و تداوم آنها تأثیر داشته باشند، هویت های اکتسابی می گیوند.
- هویت پاسخی است که به پرسش از "کیستی" داده می شود.
- به ویژگی هایی که انسان ها در پیدایش و تداوم آنها تأثیری نداشته باشند، خصوصیات انتسابی می گویند.
- برخی از ویژگی های هویتی ما فردی و برخی اجتماعی است.
- برخی از ویژگی های هویتی ما ثابت برخی متغیر است.
- منظور از خودآگاهی، بخشی از هویت ماست که آن را می شناسیم یا دیگران آن را برای ما بازگو می کنند.
درس ششم
- هویت اجتماعی شامل صفاتی که ریشه در جامعه و فرهنگ دارند و در جهان اجتماعی شکل می گیرند.
- هویت فردی به دو بخش جسمانی و غیرجسمانی (نفسانی) تقسیم می شود.
- هویت جسمانی بخشی از هویت فردی است که به بدن انسان باز می گرددو مربوط به جهان طبیعت است.
- هویت نفسانی بخشی از هویت فردی است که مربوط به جهان نفس یا جان آدمی است.
- بخش های فردی و اجتماعی هویت انسان با یکدیگر ارتباط دارند و برهم اثر می گذارند.
- هر جهان اجتماعی براساس عقاید، آرمان و ارزش های کلان خود شکل می گیرد.
- هر جهان اجتماعی براساس عقاید، آرمان ها و ارزش های کلان خود شکل می گیرد.
- هر جهان اجتماعی با نوعی خاص از هویت اخلاقی و روانی افراد سازگار است.
درس هفتم
- به فرآیند مشارکت هر فرد در زندگی اجتماعی و مسیری که برای تکوین و شکل گیری هویت اجتماعی طی می شود، جامعه پذیری می گویند.
- روش های پیشگیری از کج روی های اجتماعی عبارتند از : تبلیغ و امتناع، تشویق و پاداش، تنبیه و مجازات
- امتناع، روشی است که به واسطه آن فرهنگ در افراد درونی می شود.
- تشویق و تنبیه به دو صورت رسمی و غیررسمی انجام می شود.
- امر به معروف و نهی از منکر از عناصر فرهنگ اسلامی در ،فرآیند جامعه پذیری و کنترل اجتماعی هستند.
درس هشتم
- جهان اجتماعی برای تحرک اجتماعی و تغییرات هویتی فرصت ها و محدودیت هایی ایجاد می کند.
- جابجایی افراد از یک موقعیت اجتماعی به موقعیت اجتماعی دیگر را تحرک اجتماعی می گویند.
- انواع تحرک اجتماعی عبارتند از: تحرک صعودی، نزولی و افقی
- تحرک اجتماعی عبارتند از : یک نسل و گاه دو دو نسل اتفاق می افتد.
- اگر تغییرات هویتی افراد در خارج از مرزهای مقبول فرهنگی جامعه واقع شود و شیوه هایی از زندگی را که با عقاید و ارزش های اجتماعی در تقابل هستند، به دنبال بیاورید، تعارض فرهنگی ایجاد می شود.
- برخی از علل تعارضات فرهنگی درونی و برخی بیرونی است.
درس نهم
- هویت فرهنگی جامعه گسترده از هویت اجتماعی افراد است.
- هویت فرهنگی جامعه بر مدار عقاید اجتماعی شکل می گیرد.
- تزلزل فرهنگی زمانی رخ می دهد که عقاید و ارزش ها، ثبات خود را در فرهنگ از دست بدهند.
- تزلزل فرهنگی با بحران هویت همراه است.
- بحران هویت می تواند به دگرگونی و تحول هویت فرهنگی منجر شود.
- تغییرات و تحولات فرهنگی می تواند مثبت با منفی باشد.
- علل و عوامل بحران های فرهنگی عبارتند از علل درونی و علل بیرونی.
درس دهم
- از خود بیگانی فطری و تاریخی دو نوع متفاوت از خود بیگانیگی فرهنگی است.
- فرهنگی که با حفظ عقاید و ارزش های خود با فرهنگ های دیگر تعادل داشته باشد، زیمنه گسترش خود را فراهم می آورد.
- خود باختگی یک آسیب عمیق فرهنگی است که مانع تعادل فرهنگی می شود.
- خود باختگی زمانی رخ می دهد که افراد حالت فعال و خلاق خود را در گزینش عناصر فرهنگی دیگر از دست بدهند.
- خود باختگی جوامع غربی را در برابر فرهنگ غرب، غرب زدگی می نامند.
- در خود باختگی تاریخی، یک جامعه، فرهنگ تاریخی خود را فراموش کند.
- در خود باختگی فطری، فرهنگ برساس فطرت انسانی شکل نگرفته و در نتیجه حقیقت هستی دور می مانند.
- براساس نگاه قرآن، انسان زمانی به شناخت حقیقت (خود و هستی) می رسد که با نگاه توحیدی به انسان و جهان بنگرد.
درس یازدهم
- زبان فارسی دومین زبان فرهنگی جهان اسلام است.
- هویت ایرانی قبل از ظهور اسلام، هویتی دینی و آمیخته با اساطیر است.
- با پذیرش ارزش های توحیدی اسلام، هویت ارانی به صورت هویت اجتماعی بخشی از جهان اسلام درآمد.
- متفکران ایرانی در نقد رویکرد تقلیدی به فرهنگ غرب، بازگشت به خویشتن را مطرح کردند.
- انقلاب اسلامی ایران موجب بازگشت فرهنگی ایرانی به خویشتن الهی و توحیدی شد.
- انقلاب اسلامی ایران موجب گریدی اسلام به عنوان یک قطب فرهنگی جدید در جهان مطرح شد.
درس دوازدهم
- اساس مقبولیت، قدرت، خواست و اراده کسانی است که قدرت بر آنها اعمال می شود.
- هر موجودی که بتواند کاری را با اراده و آگاهی خود انجام دهد، دارای قدرت است.
- قدرت انسان به دو نوع فردی و اجتماعی تقسیم می شود.
- قدرت اجتماعی زمانی ایجاد می شود که انسان بتواند بر اراده دیگران تأثیر بگذارد.
- قدرتی که بدون استفاده از زور با رضایت طرف مقابل به دست آید، دارای مقبولیت است.
- منظور از اقتدار، قدرتی است که با مقبولیت همراه باشد و به صورت رسمی پذیرفته شده باشد.
- مدار مقبولیت، خواست و اراده کسانی است که قدرت بر آنها اعمال می شود و مدار مشروعیت حق و باطل بودن است.
درس سیزدهم:
خلاصه کنید:
- سیاست به کارگیری قدرت سازمان یافته برای هدفی معین است.
- مجموعه ساز و کار هایی که در نظام اجتماعی برای اعمال سیاست های آن وجود دارد, نظام سیاسی را شکل می دهد.
- حکومت, مجموعه عواملی هستند که سیاست های مربوط به کل جامعه را پیش می برند.
- در یک جهان اجتماعی, نظام سیاسی بر نظام فرهنگی و اقتصادی تاثیر می گذارد و از آنها تاثیر می پذیرد.
- هر نظام سیاسی, اراده های اجتماعی را به سوی ارزش ها و اهداف مناسب خود راهبری می کند.
درس چهاردهم
- عدالت آزادی و .... از جمله ارزش های اجتماعی است.
- نظام های سیاسی بر اساس ملاک های گوناگون به انواع مختلفی تقسیم می شوند.
- لیبرال دموکراسی نوعی نظام سیاسی است که ادعا می کند با خواست اکثریت مردم سازمان می یابد.
- تناقضی که از نارضایتی مردم نسبت به نظام سیاسی لیبرال دموکراسی به وجود می آید, با عنوان پارادوکس دموکراسی معرفی می شود.
- جمهوری اسلامی, نوعی نظام سیاسی است که در جهان اسلام مورد توجه امت اسلامی قرار گرفته است.
